Ñamoñe’emína

Pohã ñana niko jajuhu oparupirei: ñande róga jerére, yvytýpe, ñúme, tape yképe kokuépe ha jajoguátaramo katu ndahepyiete.

Ymaite guivéma voi ñande ypykuéra omomba’e ha oiporu pohã ñana, péicha ha’ekuéra ohapejoko ha omonguera mba’asy.

. Jajesarekomi ta’angáre ha ñañemongeta hese

Jaikuaavemi romero rehegua

Romero:

Pe ojepuruvéva niko pe ipotykue, oñembyaty jasyrundy ha jasypokõi jave, oñemokã kuarahýpe ha oñeñongatukuaa peteĩ ary pukukue jajeve ojepuru haguã.

Mba’épe guarãpa iporã:

- Ojepuru akãrague okuieterei jave nérviope guarã, avei py’a hasy ha tye rasýpe GUARÃ.

- OÑEMBOJEHE’ A AVEI ANÍS, CEDRÓN HA AMBUE POHÃ ÑANDE PY’A OMBOGUAPYVA REHE.

- Iporã avei tererépe guarã, ipiro’ysã porã.

Pohã Ñana, mba’éichapa ojeipuru

Pohã ñana

Jaikuaavemína pohã ñana reheguáva

Previous ImageNext Image

/ ABC Color

• 1
• 2
•  

. Ñamoñe’emína

Pohã ñana niko jajuhu oparupirei: ñande róga jerére, yvytýpe, ñúme, tape yképe kokuépe ha jajoguátaramo katu ndahepyiete.

Ymaite guivéma voi ñande ypykuéra omomba’e ha oiporu pohã ñana, péicha ha’ekuéra ohapejoko ha omonguera mba’asy.

. Jajesarekomi ta’angáre ha ñañemongeta hese

Jaikuaavemi romero rehegua

Romero:

Pe ojepuruvéva niko pe ipotykue, oñembyaty jasyrundy ha jasypokõi jave, oñemokã kuarahýpe ha oñeñongatukuaa peteĩ ary pukukue jajeve ojepuru haguã.

Mba’épe guarãpa iporã:

- Ojepuru akãrague okuieterei jave nérviope guarã, avei py’a hasy ha tye rasýpe GUARÃ.

- OÑEMBOJEHE’ A AVEI ANÍS, CEDRÓN HA AMBUE POHÃ ÑANDE PY’A OMBOGUAPYVA REHE.

- Iporã avei tererépe guarã, ipiro’ysã porã.

Pohã Ñana, mba’éichapa ojeipuru

POHàÑAÑA: MBA’ÉICHAPA IKATU JEPORU

Ikatu oje’u yguápe, tererépe, ka'aýpe, té (infusión), macerado, enserenado, horchata, ñandyry(en forma de aceite, zumo, baño, compresa, gárgara e inhalación).

Ygua: péva ikatu jajapo pohã rogue, poty, ra'yi, pohá pire, térá, hapokuégui. Pévarã ikatu oñembopupu y, ojepoi ipype pohã, opupu’imi ha ojeheja ho’ysã ojey'u hağua yguáramo. Ikatúnte avei oñemoĩ y ro’ysãme, upevarã ojejoso porã pohã ha ojeheja michĩme hykuesẽ ha upéi ikatúma oñemboy’u. Pohã y guarã ojejohéi porãva’erã, ikatu oguereko mymbachu’i ñanembohasýva (larvas, bacterias, hongos).

Terere: ha’e pe ñane retãme oñemboy’uvéva. Ojejapo y ro’ysã rehe, oñemoĩ ipype pohã ro’ysã josopyre. Ikatu guampa-pe, oñemoĩ ka’a ha ojeítykua y ro’ysã oguerekóva pohã rykue.

Ka’ay: pevarã katu oñembopupu y. Oñemoĩ pype pohã opáichagua, natekotevẽi pohã jejoso, ytaku omohykuesẽ chupe. Oñemoĩ ka’a ka’yguápe, ojeitykua hi’ári ha ikatúma oñemboy’u. Oĩ hoy’úva opaite ára hakuvéramo jepe, ndoka’ay’úiramo ipirevai térã iñakãrasy.

POHA ÑANÀ

POHÀ ÑANÀ

sapyante najarekoi jajoguahagua umi pohà ñande mbae asy peguara.

 upeare anì ejepyapy, Paraguái ha'e peteì tetà riko pohà ñanape, Paraguàipe oì poapypa pohà ñanà omonguerava opaichagua mba'e asy.

  Ñande ypykue kuera ohejà ñandeve iñe'è ha i tradiciòn kuera avèi ohejà ñandeve iñarandù pohà ñaname.

Ko'ànga jaheuchakata pohà ñana ikatuva jaipurù ha mba'erà pa oiko koà pohà.

AGRIAL:

 Ojeipurù pohà roýsàicha, ko pohà omonguerà akà nundù, jaipurù kuaa avei jarekorò problemas respiratorios faringitis.

Pe hogue ja achatà porà pe isumo kue iporà jari'i, ñuaù osè ramòtava,heridas, peguara. iporà avei umi idiarreava peguarà. Ha pe hapò atu iporà tài rasy peguarà.                                                  

AMBA'Ý :

Ojeipurù ñamboguerà haguà hu'ù pararà, ihu'uva, ha iporà avèi umi asmatico peguarà.

cepa caballo:

hogue ojeipurù osyry poràve haguà ñande ryguy.

pe hapo atu ipora o ojeipurù afecciones urinarias peguàrà.

i

Cola de caballo:

 ko ñañà ojeipurù ñande pulmòn peguarà.

ojeipurù avèi desinfectanteicha jajohèhaguà jarèkorò heridas,jurù ñembyai ha pùs peguarà. torjil ndive ojejapò peteì bebida ñambonguerà haguà rurù ñande korasò ha ñande riñon ndoikoi porairamo hina.

 

 Doctorcito:

ko pohà ejeipurù ñande py'a rasyrò guarà. hogue oñembopupù ha oje'uva'èrà mate tera tèicha

 

Perdudilla Blanca:

ojeipurù pohà roýsàicha. iporà umi oje resfrìa vaìa peguarà, omboguejy ñande presion umi i presion alta peguara iporà ho'u avei. ñande ahy'o irururò upe'a avei omboguejy pe inchazon, iporà avèi ñande py'a pe guarà.

 

Perdudilla Negra:

ko ñanà ojeipurù ñamboguerà haguà pe mba'e asy herava hepatitis iporà avèi ja'ù pono ñande ryè chivivi.

oñembo jopararò mango rogueindi oiko ojoko hagua fertilidad kuña kuerape.

Jaguarete Ka'a:

 ojeipurù ñakombati haguà akà rasy. 

kuimba'e oipurù afrodiciakoicha ha kuña katu ho'u pono hy'eguasu tera ho'u oity hagua imemby. 

Py´a ruru

Py´a ruru ha´e ñanemoakanandu ha ñane mbo py´a hasy. Jakuera haguá ja´u va´erá pohá ro´ysa: kokú, perdudilla, santa Lucia, ñoatí pytá rapo. Ikatu avei ñamoí harina ryku ñande retere ha hiñ ari ñamoí kuatia.

Akanandu-Resfrio

Akánandúpe guara oémboi´u Horchata ojejapova sandia, mero téra kurapepé ra´yi, upepe oñemboyku petei heniol, limon ha naranha hai.

Kambyryru jere

Mediko ombojoja hetyma okuera hagua.

Tete rasy

Oñemoi ventosa(váso-pe oñemoi mandyju hykueva alcoholpe ha upepe oñemyendy) haku rupive upeva oñembohasapa hasyva lomore.